en

VMA.18 | Kleuter en Basisschool Omnimundo

1 van 11 |
Cell 1 Cell 2
opdrachtgever Stedelijk Onderwijs Stad Antwerpen
ligging Antwerpen
programma Kleuterschool en Basisschool
fase Fase 1 realisatie; fase 2 uitvoering
team Filip Jacobs, Stéphanie Gielen, Gert Janssens, Fien Roothoofd, Kevin Jacobs, Monica Grau Duro
samenwerking MACOBO, Botec, landmeter Van Herrewegen
foto's Nick Claeskens

De school OMNIMUNDO is een multiculturele school in het centrum van Antwerpen aan de Van Maerlantstraat gesitueerd op een boogscheut van de Antwerpse leien, het Sint Jansplein en Franklin Rooseveltplaats. De gebouwen uit 1878-79 hebben een monumentale uitstraling en werden ontworpen door stadsbouwmeester Pieter Jan Dens in neorenaissancestijl.  In 1882-84 stond hij met Ferdinand Truyman in voor het ontwerp van het bekendere Koninklijk Atheneum. Het gebouw staat op de inventaris van Onroerend Erfgoed Vlaanderen en moet dus met respect voor de historische waarde aangepakt worden. In de jaren zeventig is een sporthal toegevoegd met toegang in de Olijftakstraat.

De school is een volledige éénstroom, zowel kleuters (100 lln) als basisonderwijs (150 lln)  zijn op de site ondergebracht.  De grondoppervlakte van het perceel is zeer beperkt t.o.v. het schoolprogramma en er is nood om de beschikbare ruimte optimaal te benutten. Gedurende vele jaren werd er beperkt geïnvesteerd in de infrastructuur van deze school, waardoor ad hoc beslissingen uit het verleden zijn gaan doorwegen voor de uitstraling van de school.

Het Stedelijk Onderwijs Antwerpen(AGSO) heeft STAUT via de architectenpool van de Stad Antwerpen de opdracht gegund (en dit in samenspraak met de stadsbouwmeester) om de gehele school te renoveren. In verschillende fases wordt de school getransformeerd tot een omgeving die afgestemd is op het hedendaagse educatief programma en dit met respect voor de intrinsieke kwaliteiten die vervat zaten in het ontwerp van Pieter Dens.
Er wordt ook gezocht naar oplossingen om ‘breed’ gebruik te stimuleren, ook al is dit binnen de specifieke wijk geen evidentie.

Aan de hand van enkele ruimtelijke strategieën,  die zich vaak vertalen in punctuele (bijna chirurgisch) ingrepen optimaliseren we het ruimtelijk kader.  We maken het gebouw klaar voor de toekomst.  Hierbij sommen we alvast enkel strategiën op:

Klassen worden visueel in relatie gebracht met de circulatieruimtes (en vice versa) en de buitenruimte.  We reiken oplossingen aan waarbij de binnen-buiten relatie terug mogelijk wordt. Op het gelijkvloers worden klasoppervlaktes vergroot d.m.v. mezzanines. Dit maakt een apart speelhoekje mogelijk waardoor er een hierarchie ontstaat aan ruimtes in de klas.  De juf/leraar kan vrij kiezen hoe de ruimte kan ingevuld worden i.f.v. de noden van de leerlingen. Gemeenschappelijke ruimtes worden terug in relatie met elkaar gebracht zodat een refter polyvalenter kan ingevuld worden.  De dienende personeelsruimtes (leraarlokaal, secretariaat, directielokaal) worden getransformeerd naar een hedendaagse werkomgeving die open en meer in relatie met de circulatie staat zodat het actieve schoolteam ook zichtbaarder is voor de ouders.
Dit zonder de nodige geborgenheid -plaats voor ‘rust’- van schoolteam uit het oog te verliezen. We zetten letterlijk de oude deuren open aan de straatzijde om de school te betrekken bij het publiek domein. De ouders en de buurt kunnen zo zien dat de school bruist van activiteit en een toegankelijke en open omgeving is.